Dnia 3 czerwca 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 maja 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o transporcie kolejowym (dalej jako Ustawa zmieniająca). Szczególnie istotne zmiany, jakie wprowadziła wskazana ustawa, dotyczą ustawy Prawo budowlane (dalej jako PrBud), które to zmiany mają na celu usprawnienie i przyśpieszenie procesu inwestycyjno-budowlanego, w którym uczestniczą rolnicy.

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż jak wskazano w uzasadnieniu Ustawy zmieniającej (druk 3178), ,,wychodząc naprzeciw postulatom oraz oczekiwaniom rolników w przezwyciężeniu barier administracyjnych, na które napotykają w procesie budowlanym” ustawodawca poszerzył katalog inwestycji, które nie wymagają uzyskania pozwolenia na budowę, a jedynie podlegają zgłoszeniu organowi administracji architektoniczno-budowlanej. Po wejściu w życie Ustawy zmieniającej należą do nich:

1. naziemne silosy na materiały sypkie, o pojemności do 250 m³ i wysokości nie większej niż 15 m, jako jeden z rodzajów obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej – art. 29 ust. 1 pkt 29 lit. c PrBud;
2. jednokondygnacyjne budynki gospodarcze i wiaty o prostej konstrukcji, związane z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 300 m 2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 7 m
   i wysokości nie większej niż 7 m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane – art. 29 ust. 1 pkt 32 PrBud;
3. obiekty budowlane służące przechowywaniu zboża o maksymalnej pojemności 5000 t, usytuowane w całości w granicach administracyjnych portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz.U. z 2022 r. poz. 1624 oraz z 2023 r. poz. 261) – art. 29 ust. 1 pkt 33 PrBud.

W kontekście budów wskazanych wyżej w pkt 2 i 3, wymagających zgłoszenia, warto w tym miejscu zaznaczyć, że nowe przepisy przewidują poszerzenie dokumentacji koniecznej do przedłożenia wraz ze zgłoszeniem, o której mowa w art. 30 ust. 2a PrBud. Obecnie konieczne będzie również dołączenie dokumentacji technicznej zawierającej rozwiązania zapewniające nośność i stateczność konstrukcji, bezpieczeństwo ludzi i mienia oraz bezpieczeństwo pożarowe, której zakres i treść powinna być dostosowana do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych, wykonaną przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane (art. 30 ust. 2a pkt 3a PrBud).

Zdaje się, że w odniesieniu do obiektów wskazanych w art. 29 ust. 1 pkt 32 i 33 PrBud obowiązek przedłożenia dokumentacji technicznej zamiast projektu budowlanego wprowadzono chcąc ułatwić proces budowy ww. obiektów. Ponadto, warto wspomnieć, że w przypadku tych obiektów ustanowienie kierownika budowy nie będzie obowiązkowe.

Co więcej, Ustawa zmieniająca wprowadza przepis, zgodnie z którym nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę ani nie podlega zgłoszeniu organowi administracji architektoniczno-budowlanej budowa jednokondygnacyjnych budynków gospodarczych i wiat o prostej konstrukcji, związanych z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 150 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 6 m i wysokości nie większej niż 7 m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane  – art. 29 ust. 2 pkt 33 PrBud.

Pomimo, że zmiany Prawa budowlanego m.in. w zakresie budowania budynków gospodarczych do 150 m 2 bez pozwolenia i zgłoszenia, zostały wprowadzone w związku z licznymi postulatami przedstawicieli środowiska rolniczego, uprawnienie to dotyczy wszystkich, nie zaś wyłącznie rolników. Jest to spowodowane faktem, iż ustawa nie przewiduje, aby inwestor koniecznie musiał być rolnikiem. Jedynym wymogiem jest związanie budynku z produkcją rolną, która to również nie doczekała się swojej definicji ustawowej. Zatem zdaje się, iż tą przesłankę można uznać za spełnioną nawet wtedy, gdy na tej samej działce gruntu, na której planuje się wznieść budynek gospodarczy, posadowiono ogródek warzywny.

Celem podsumowania, należy przytoczyć fragment uzasadnienia Ustawy zmieniającej, w którym słusznie stwierdzono, iż:

proponowane zmiany niewątpliwie przyczynią się do ułatwienia procesu inwestycyjno-budowlanego prowadzonego na terenie gospodarstw rolnych. Wprowadzone uproszczenia pozwolą na szybkie i sprawne realizowanie inwestycji budowlanych w gospodarstwach rolnych, a dzięki zmniejszeniu ilości wymaganych dokumentów obniżone zostaną także koszty ich realizacji. Zmniejszone koszty wynikają z braku konieczności opracowywania projektu budowlanego (w tym ponoszenia kosztów za wykonanie map do celów projektowych) oraz kosztów nadzoru (kierownik budowy).

Źródła:

1. Uzasadnienie Rządowego projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz ustawy – Prawo budowlane (druk 3178);
2. https://turczanieruchomosci.pl/2023/06/06/kolejne-zmiany-w-ustawie-prawo-budowlane/

Autorka: mgr Magdalena Węgrzyn